Wat is jouw vroegste herinnering? De meesten kunnen zich, als ze diep genoeg graven, nog dingen voor de geest halen van toen ze drie à vier jaar waren. Maar er zijn ook heel wat mensen die zich nauwelijks nog iets herinneren van hun hele lagereschooltijd.

Het menselijk geheugen is dan ook een raar ding. Waarom onthouden we wat we onthouden? Om dit te begrijpen, is het belangrijk om in te zien dat geheugen en taalontwikkeling hand in hand samengaan.

Zolang ze nog geen echte taal hebben om zich in uit te drukken, moeten baby's en peuters het stellen met indrukken, gevoelens en andere niet-talige herinneringen. Die kunnen best heftig zijn, ook al lijken ze dat voor volwassenen hoegenaamd niet.

Dat ene vaderdagcadeau dat op de grond viel net voor je het aan je papa wilde geven.

Die ene straf die je van je juf hebt gekregen en die écht onterecht was.

Die keer dat je moeder per ongeluk een beha in je turnzak had laten glippen, tot groot jolijt van de hele klas.

Alleen: herinneringen zijn nog geen feiten. Wat in ons brein is opgeslagen, is een interpretatie van de wereld om ons heen. Maar 'the map is not the territory': de stafkaart staat niet gelijk aan het werkelijke gebied. De hersenen – ook die van volwassenen – nemen voortdurend een loopje met die werkelijkheid.

In een bekend experiment waarbij proefpersonen in een luchtballon gefotoshopt werden, bleken heel wat mensen zich spontaan luchtballonvaarten te herinneren die nooit hadden plaatsgevonden.

Herinneringen zijn kortom hoogst onbetrouwbaar (Fake News!), maar daarom niet zomaar te negeren. Hoe hard je ook je best doet als ouder, de kans is groot dat je kind toch dingen zal onthouden die jij liever vergeten had gezien. Dat mag je er echter niet van weerhouden om je stinkende best te doen. Maar weet dat er zelfs dan geen zekerheden zijn. Die beha van je moeder, weet je wel.