top of page

Opvoeden over de grenzen heen


Anke is mama van een zoontje van 9 maanden, Adam. Ze is getrouwd met een Egyptenaar. Zij geeft zicht op haar confrontatie met verschillende opvoedingsculturen in België en Egypte.

`Mag hij een stukje chocolade?`

Neen.

`Een koekje?`

Neen.

`Een glaasje fruitsap dan?`

Neen.

` Hoeft hij ECHT niets te eten of te drinken?!?!`

Neen!

Toen ik voor het eerst bij een Egyptisch gezin op bezoek ging met mijn zoontje van toen 7 maanden, Adam, kreeg ik alvast een voorsmaakje van hoe het eraan toe zou gaan als we enkele weken later bij de familie in Egypte op bezoek zouden gaan. We waren uitgenodigd voor een etentje `s avonds en hoewel mijn gastvrouw zelf 3 kinderen heeft, is ze Egyptische en gaat men in de Arabische wereld toch vaak heel anders om met de opvoeding van kinderen. Dat uit zich vaak al heel snel in kleine dingen zoals een baby van 7 maanden chocolade en koekjes geven. Zoiets is *bij ons* helemaal not done en op zo`n moment herinner ik me een fragment uit de infobrochure van Kind en Gezin dat leest `Geen suiker onder de leeftijd van 1 jaar!` Ik zou dat tegen mijn gastvrouw kunnen zeggen: `Ja maar, onderzoek toont aan dat...` Maar ik weet dat dat geen zin heeft: al generaties lang eten Egyptische baby`s chocolade en koekjes. En chips. En honing. En te veel zout. En drinken ze Cola uit een papflesje. Met andere woorden: Egyptische moeders zouden zwaar onder hun voeten krijgen op controle bij Kind en Gezin. Maar... Mijn gastvrouw zal er niet wakkervan gelegen hebben: haar kinderen zijn ondertussen 10 en 8 en hebben geen blijvende hersenletsels of chronische spijsverteringsaandoeningen gekregen van dat stukje chocolade toen ze baby`s waren.

Toen we enkele weken later aankwamen in Cairo werd het al snel duidelijk dat de verschillen in opvoeding soms echt mijlenver uit elkaar liggen. Zo stond ik erop dat ik Adam`s eigen autostoeltje meenam, maar mijn schoonzus die haar zoontje van anderhalf op schoot houdt terwijl ze vooraan zit in de auto, vroeg me verbaasd `Of het eigenlijk wel goed was voor Adam om in zo`n stoeltje te zitten?` En dan nog wel omgekeerd! `Ja, hoor.` Antwoord ik vluchtig, terwijl ik de drang voel opkomen om te zeggen dat het TOTAAL ONVERANTWOORD IS OM JE KIND VAN ANDERHALF OP SCHOOT TE HOUDEN IN DE AUTO IN EEN LAND MET HET HOOGSTE AANTAL VERKEERSSLACHTOFFERS TER WERELD.` Maar ik weet dat dat geen zin heeft: in de Arabische wereld zie je zelden baby`s of kinderen in een autostoeltje. Je ziet ze vooraan in de auto, je ziet ze uit het raam hangen, je ziet ze rechtstaan op de achterbank bij 100 km/u. Niemand staat ervan te kijken. Zelfs ik niet, omdat ik weet dat het *bij hen* nu eenmaal zo is. Maar toen ik onderweg een moeder, schrijlings achterop een motor zag zitten met in een arm een pasgeboren baby terwijl ze rakelings langs geparkeerde auto`s scheerden, stond mijn hart toch even stil. Ik had het autoraampje willen opendraaien en schreeuwen dat dit veel te gevaarlijk was, maar ik weet dat dat geen zin heeft... Al generaties lang worden baby`s en kinderen vervoerd zonder autostoeltjes, zonder veiligheidsriempjes, zonder kinderzitjes. Die moeder zal er niet wakker van gelegen hebben en evenmin de generaties aan Egyptische moeders voor haar, de meesten van hun kinderen zullen immers de verkeersjungle zonder kleerscheuren doorkomen.

Maar ik? Ik zou er wel wakker van liggen... Als nieuwe mama word je bij ons met zoveel regeltjes en waarschuwingen en adviezen gebombardeerd, dat als je baby dan eindelijk slaapt, je daar dan weer van wakker ligt! En hoewel ik dankbaar ben dat ik, als *westerse* mama, de kennis en informatie krijg waardoor ik bepaalde dingen *beter* kan doen en mijn zoontje *beter* kan beschermen, benijd ik die Egyptische vrouwen toch een beetje...

Want je gevoel volgen of gewoon doen wat de generaties voor je deden, doen we niet meer. Er zijn 101 handboeken voor ouders op de markt die ons tot in de kleinste details vertellen hoe we ouder zouden moeten zijn, wat we mogen doen en vooral: wat we absoluut niet mogen doen! En ik vraag me af... Is het soms niet wat overdreven? Liggen we niet van te veel dingen wakker?

*Bij ons* voelen mama`s (en papa`s) zich al schuldig als ze hun baby niet uitsluitend biovoeding geven. Laat staan een koekje of een stukje chocolade! Je zou er zo maar eens voor kunnen zorgen dat je kind op latere leeftijd een te hoog BMI heeft!

*Bij ons* voelen mama`s (en papa`s) zich slechte ouders als ze de riempjes vergeten vast te maken zijn van het autostoeltje en dat pas merken als ze –gelukkig heelhuids- aangekomen zijn. Want je hebt je kind blootgesteld aan de gevaren van het verkeer en er zou maar eens een ongeluk moeten gebeurd zijn en dan had jij er door je onoplettendheid voor kunnen zorgen dat je kind levensgevaarlijk gewond was geraakt!

Er lijkt altijd wel iemand (Een grootmoeder, tante, buurvrouw, dokter, voorbijganger of een online passant) of iets (De overheid, Kind en Gezin, de school, de kinderopvang) commentaar te hebben op ons doen en laten als ouder. Je keuzes qua opvoeding worden door de maatschappij met een vergrootglas gevolgd en we worden continue op de vingers getikt als we dreigen *buiten de lijntjes* te kleuren.

In Egypte steekt het allemaal niet zo nauw. Ouders maken hun eigen regels. En laat dat de les zijn die ik meeneem naar huis. Veiligheid, een gezonde voeding, … Zijn natuurlijk heel belangrijk, maar ik hoef me niet blind te staren op al die regeltjes, ik hoef er niet meer wakker van te liggen. Ik mag best een beetje meer *mijn eigen regels* volgen. En volgende keer, mag Adam wel dat stukje chocolade.

bottom of page